Oferty pracy zdalnej lub hybrydowej także na polskim rynku pracy pojawiają się coraz częściej. Wielu pracodawców chętnie godzi się na pracowników, którzy całość lub część swojej pracy wykonują poza budynkiem firmy. Do pracy zdalnej przywykliśmy w pandemii, dzisiaj jednak wreszcie doprecyzowujemy przepisy obowiązujące w przypadku przyjęcia tej formy pracy.
Kiedy dopuszcza się do wykonywania pracy zdalnej?
Decyzja o pracy zdalnej należy na dobrą sprawę wyłącznie do pracownika i pracodawcy. Jeśli obie strony zgodzą się na home office, to wystarczy. Oczywiście nadal są takie zawody, w których trudno wyobrazić sobie pracę zdalną, natomiast tam, gdzie praca z wykorzystaniem środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość nie ogranicza możliwości podejmowania koniecznych zadań i obowiązków, coraz częściej pracodawcy pozwalają na wykonywanie pracy zdalnej. Wykonywać pracę zdalną z domu chce wiele osób, pracodawcy dzięki pracy zdalnej i hybrydowej mogą zaś ograniczyć koszty związane z prowadzeniem działalności. Ważne jednak, aby pracownik miał odpowiednie warunki do pracy zdalnej.
Miejsce wykonywania pracy zdalnej — jakie powinno być?
Od 7 kwietnia 2023 roku zgodnie z art. 6718 Kodeksu pracy pracownik pracuje zdalnie we wskazanym przez siebie miejscu i każdorazowo uzgodnionym z pracodawcą. Miejsce zamieszkania pracownika może, ale nie musi być jednocześnie miejscem pracy zdalnej. Właściwie takich miejsc wykonywania pracy zdalnej może być niezliczenie wiele, natomiast każda taka zmiana powinna zostać zgłoszona pracodawcy. Ten bowiem ma prawo dokonać kontroli pod adresem wskazanym przez pracownika np. w celu sprawdzenia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy.
Takiej kontroli pracodawca nie może wykonać przed zgodą na pracę zdalną, ale już w trakcie jej trwania jak najbardziej. Jeśli w wyniku kontroli dojdzie do wniosku, że pracownik nie dysponuje odpowiednimi warunkami do wykonywania konkretnych działań, może nakazać mu powrót do pracy stacjonarnej lub wymusić przeprowadzenie niezbędnych zmian. Warto jednak pamiętać, że pracodawca nie może cofnąć zgody na pracę zdalną, jeśli w umowie zapisana była ona jako jedyna i podstawowa forma wykonywania pracy. Wtedy potrzebne są negocjacje z pracownikiem i ewentualne spisanie aneksu.
Pracodawca, udzielając zgody co do miejsca wykonywania pracy zdalnej, powinien zwrócić więc uwagę na to, jakie miejsce wskazuje pracownik. Nie zawsze kawiarnia pod domem to najlepszy pomysł…
Jak wyglądają ustalenia związane z miejscem wykonywania pracy zdalnej?
Ustalenia wskazujące miejsce wykonywania pracy zdalnej nie są nienaruszalne. Pracownik ma prawo zmienić miejsce świadczenia pracy, natomiast najpierw musi od swojego pracodawcy uzyskać na to zgodę. Są np. pracownicy, którzy łączą efektywną pracę ze zwiedzaniem świata, w takim przypadku za każdym razem przy przenosinach z miejsca na miejsce powinni zgłosić taką zmianę pracodawcy i uzyskać na nią pozwolenie. To samo dotyczy zmiany miejsca zamieszkania, przenosin z jednego miasta do drugiego, wyprowadzki z jednego wynajmowanego mieszkania do drugiego lub chęci pracy z przestrzeni co-workingowej zamiast z domu.
Pracownik pracujący hybrydowo ma także możliwość zgłoszenia pracodawcy chęci powrotu z pracy zdalnej do stacjonarnej, jeśli czuje, że home office mu nie służy albo dochodzi do wniosku, że nie ma np. w domu odpowiednich warunków do pracy. Tego typu zmiany przy trybie hybrydowym nie wymagają aneksu do umowy. Jedynie przejście z formy w pełni zdalnej na (choćby częściowo) stacjonarną wymaga wprowadzenia odpowiedni zapisów.