Każdy pracodawca jest prawnie zobowiązany do ochrony życia i zdrowia swoich pracowników w miejscu pracy. W tym celu powinien przeprowadzić ocenę ryzyka zawodowego i podjąć odpowiednie działania służące wyeliminowaniu czynników stanowiących zagrożenie. Aby to zrobić, musi wiedzieć, co należy rozumieć pod pojęciem ryzyka zawodowego i w jaki sposób się je ocenia.
Co to jest ryzyko zawodowe?
Według definicji ryzyko zawodowe to prawdopodobieństwo wystąpienia niepożądanych zdarzeń w związku z wykonywaniem pracy, mogących spowodować niekorzystne skutki zdrowotne dla pracownika. Artykuł 226 Kodeksu Pracy nakłada na pracodawcę następujące obowiązki:
- ocena ryzyka zawodowego, stworzenie odpowiedniej dokumentacji i zastosowanie środków profilaktycznych, mających zminimalizować ryzyko;
- informowanie pracowników o ryzyku zawodowym związanym z wykonywaniem pracy oraz o zasadach służących ochronie.
Pracownik powinien zostać poinformowany o potencjalnych zagrożeniach, zanim rozpocznie pracę – dzieje się to w trakcie wstępnego szkolenia BHP. Na potwierdzenie, że został z nimi zaznajomiony, podpisuje odpowiedni dokument, który zostaje dołączony do akt osobowych pracownika.
Ocena ryzyka zawodowego
Ocenę ryzyka zawodowego najlepiej zlecić firmie specjalizującej się w obszarze BHP jak, chociażby Inka BHP na Śląsku. Chociaż pracodawca może ją przeprowadzić samodzielnie, to jednak jeśli nie jest fachowcem, najprawdopodobniej nie wywiąże się dobrze z tego zadania, a ponosi za nie odpowiedzialność prawną.
Najczęściej stosowaną metodą oceny ryzyka zawodowego jest Polska Norma PN-N-18002. Uwzględnia ona dwa parametry ryzyka:
- prawdopodobieństwo zajścia niebezpiecznego zdarzenia – mało prawdopodobne, prawdopodobne, wysoce prawdopodobne,
- ciężkość następstw wystąpienia zagrożeń – małe, średnie, duże.
Państwowa Inspekcja Pracy zaleca wykonanie oceny ryzyka, stosując następujące kroki:
- zebranie następujących informacji na temat stanowisk pracy w firmie, wykorzystywanego sprzętu, szkodliwych czynników występujących na stanowiskach pracy, osób niepełnosprawnych lub młodocianych pracujących w firmie,
- określenie zagrożeń dla każdego stanowiska,
- oszacowanie ryzyka wg wspomnianych wyżej dwóch kryteriów – prawdopodobieństwa wystąpienia i powagi skutków,
- określenie sposobów na wyeliminowanie lub zminimalizowanie ryzyka,
- stworzenie dokumentacji z wynikami oceny ryzyka dla poszczególnych stanowisk pracy.
Zdecydowana większość pracodawców, chcąc mieć pewność, że w prawidłowy sposób oceniła ryzyko zawodowe, zleca opracowanie oceny ryzyka zawodowego firmie prowadzącej usługi BHP.
