Rozwód najczęściej kojarzymy jako zupełny rozkład pożycia małżeńskiego, jednak przy rozwiązaniu małżeństwa istotne są także takie kwestie jak zgodność z zasadami współżycia społecznego, podział majątku wspólnego, ustalenie władzy rodzicielskiej itp. Czy jeśli chcesz wziąć rozwód musi nastąpić trwały rozkład pożycia? Jak dochodzi do ustania małżeńskiej wspólnoty majątkowej? Jak złożyć pozew rozwodowy? Czy drugi małżonek musi być na sprawie rozwodowej? Czy prowadzone jest postępowanie dowodowe? Ile trwa rozwód? Jakie są przyczyny rozwodów? Co może zawierać orzeczenie rozwodu? W sprawach rozwodowych jest wiele pytań, a my zajmiemy się najważniejszymi z nich.
Rozwód czyli stwierdzenie nieważności małżeństwa
Zacznijmy od podstaw. Liczba rozwodów w Polsce co roku wzrasta. Przyczyny rozwodu są różne i obejmują m.in. zdradę, alkoholizm, narkomanię, hazard, uzależnienia, przemoc, niegospodarność, uchylanie się od pracy, niechęć do powiększenia rodziny.
Rozwód to rozwiązanie przez sąd ważnego małżeństwa, którego podstawą jest żądanie drugiego małżonka w wyniku złożonego pozwu. Złożyć pozew mogą oboje małżonków lub jedno z nich.
W Polsce mamy rozwód z orzekaniem o winie i bez orzekania o winie (za porozumieniem stron) Wniesienie pozwu to jednak nie wszystko. Aby mogła się w ogóle odbyć rozprawa rozwodowa muszą być jednak spełnione dwie przesłanki rozwodowe. Mówią one, że w praktyce kontynuowanie małżeństwa nie ma racji bytu.
Pierwsza z nich to trwały i zupełny rozkład pożycia. Oznacza on, że nie ma więzi uczuciowej, fizycznej lub gospodarczej. Ważne jest również, aby rozwód nie naruszał zasady współżycia społecznego (np. z pozwem wystąpił małżonek winny rozpadu, rozwód mógłby spowodować krzywdę małżonka lub wspólnych dzieci).
Podczas orzeczenia rozwodu sąd bierze pod uwagę wiele czynników m.in. czy w małżeństwie występują małoletnie dzieci lub czy małżonkowie zajmują wspólne mieszkanie. Sąd w wyroku rozwodowym orzeka w najważniejszych rzeczach dotyczących dzieci, władzy rodzicielskiej, kontaktów z dziećmi, alimentów, wspólności majątkowej. Częścią wyroku rozwodowego może być np. opieka naprzemienna.
Warto wiedzieć, że podczas rozwodu można wzywać świadków czy doprowadzić do postępowania dowodowego. Możliwy jest także rozwód bez udziału pozwanego, gdyż wówczas sąd może wydać wyrok zaoczny.
Postępowanie rozwodowe – jak wygląda powództwo rozwodowe?
Jak zatem wygląda rozwód krok po kroku?
Sprawa rozwodowa zaczyna się poprzez sporządzenie pozwu przez jedną lub oboje małżonków. Pozew składa się do sądu okręgowego. Jest to sąd ostatniego zameldowania małżonków, jeśli wciąż jest to miejsce zameldowania jednej ze stron. W braku tejże podstawy, właściwy jest sąd miejsca zamieszkania strony pozwanej lub ostatecznie – przy braku podstawy – sąd miejsca zamieszkania powoda.
Pozew składa się w biurze podawczym sądu lub wysyła listem poleconym za potwierdzeniem odbioru.
Pozew zawiera dane stron, dane sądu, określenie żądań, przytoczenie okoliczności uzasadniających pozew, podpisy. Pozew wskazuje na trwały rozkład pożycia, określić, czy chcemy rozwód z orzekaniem lub bez orzekania o winie. Jeśli są dzieci, należy wskazać oczekiwania co do kontaktów, alimentów, władzy rodzicielskiej, miejsca pobytu dziecka, uregulowania kontaktów.
Jeśli spełnione są przesłanki formalne, sąd przesyła odpis stronie przeciwnej, która ma 14 dni na ustosunkowanie się do niego i przedstawienie swojej strony. Po uzyskaniu odpowiedzi, ustalany jest termin rozprawy i zawiadomienie o niej uczestników.
W samej sprawie rozwodowej, odbywającej się za zamkniętymi drzwiami uczestniczą strony, ich pełnomocnicy i mężowie zaufania. Prowadzone jest postępowanie dowodowe, wysłuchiwane są strony i świadkowie. Sąd może skierować małżonków na mediacje lub zawiesić postępowanie.
Po zakończonej sprawie, następuje orzeczenie rozwodu, który staje się prawomocny po 21 dniach, jeśli nie nastąpiło odwołanie stron (mają one na to 7 dni od dnia orzeczenia).
Ile trwa sprawa rozwodowa?
Odpowiedź na pytanie o czas trwania rozwodu jest trudna do zdefiniowania, bo może trwać ona kilka tygodni lub kilka miesięcy. Wszystko zależy od postępowania dowodowego, dogadania małżonków, rozwiązania kwestii spornych, a także kwestii praktycznych tj. terminy w sądzie czy dostępność sędziego.
W każdym przypadku, warto jednak zasięgnąć pomocy prawnej i znaleźć dobrego pełnomocnika. Rozwód to nie tylko skomplikowania procedura prawna, ale także trudna sytuacja psychiczna dla jej uczestników, dlatego też posiadanie adwokata, który spojrzy na poszczególne jej punkty „chłodnym okiem” może być zbawienna.